Pastoral errepresentazioak Hérellek kondaturik

1899 urtetik goiti, Georges Hérellek pastoral andana bat ikusi ahal izan ditu. Baionan bizi balin bazen ere, Maule arte treinez joaiten zen, eta Xiberoan barna tram-way-aren bidez kurritzen. Usu, gutun edo telegrama bidez, Léopold Irigaray-ek Hérelle abertitzen zuen pastoral errepresentazio batetaz. Batzutan, gutuna mezperan ardiesten zuen biharamuneko. 1909ko urriaren 16an adibidez, biharumenko pastoralaren berri emaiten duen telegrama ukaiten du, hau da urriaren 17ko pastoralaren berri, Urdiñarbeko neskatilek Maulen jokatu beharra.

Telegrama - Baionako Mediateka, Ms.652

Pastoralaren ikustera joaiten zenean (eta batzutan aro txarrarengatik ez zen hurbiltzen ahal), Hérellek pastoral eguna xehe-xeheki deskribatzen zuen : herrira heltzea, pastoral gunea, jartokiak, eszena, aktore kopurua....

"Je pars de Mauléon le lundi matin par le tram-way, avec une multitude de personnes, surtout des jeunes gens et des enfants, des jeunes filles aussi, - plus de 150 peut-être - qui vont comme moi voir la pastorale d'Ossas. La plupart d'entre eux portent un paquet, un panier, un sac où est enfermé leur déjeuné, et plusieurs ont une petite outre pleine de vin. Je remarque parmi cette foule deux prêtres"

Jeanne d'Arc pastorala, Ozazen, 1910ko Martxoaren 28ean, Ms.112_05

"Scène carrée, ayant approximativement 10 mètres de côté (mesurés avec ma canne). Devant, petit escalier de dix marches. La scène posée sur des futailles soutenant des solives."

Abraham pastorala, Urdiñarben, 1909ko Maiatzaren 31ean

Ikusten zuen guziaz notak hartzen zituen, eta hauek bere artxiboetan sailkatzen. Zorroztasun handiz deskribatu izan ditu eszena gaineko arropak, koloreak, teatro materiala, koregrafia...etb. Hérelle ez zen euskalduna, eta horrek bere pastoralaren ikusmoldea kanbiatu eta zorroztu dio, testoari baino gehiago eszenografiari garrantzi handia eman baitio.

Hérellen marrazkia. Baionako Mediateka - Ms.112_02

"La récitation du prologue commence, au milieu de la scène, près du petit escalier. A chaque verset, il se déplace (à droite, au milieu, à gauche, au milieu etc). Il ne fait pas, après la récitation de la strophe, le tour sur lui-même que j'ai vu faire en pareille circostance à Haux et à Tardets. [...] Pendant la récitation de la strophe, le prologueur se tient immobile; mais à la fois il lève les deux bras en l'air."

Santa Elena pastorala, Sohütan, 1908ko Maiatzaren 10ean, Ms.112_03

Guti dira 1900 urteetan pastoral errepresentazioak ikusi eta deskribatu dituztenak. Horregatik, Hérellen artxiboak altxor ikaragarriak dira.


Baionako Mediateka Ms.112	Baionako Mediateka Ms.112	Baionako Mediateka Ms.112

Herelle-en idatziak kontsultatu :

Artxibo hauetan Herelle-ek zuzenki ikusi dituen agerraldietaz egiten dituen oharpenak aurkitzen dira, batzuetan bildu izan dituen dokumentuen (argazki, karta postala, programak) legenda edota iruzkinak soilik.

Abraham pastorala (Hauze eta Atharratze), 1899, et Jean de Calais (Ligi), 1901. Georges Hérellen oharrak

Abraham pastorala (Hauze eta Atharratze), 1899. Argazkiak, karta postalak, marrazkiak eta Georges Hérellen oharrak

Hélène de Constantinople pastorala, Sohüta, 1908

Karta postalak

Georges Hérellen oharrak

Üscaldünac Ibañetan pastorala, Atharratze, 1908

Argazkiak, karta postalak eta Georges Hérellen oharrak

Georges Hérellen oharrak eta artikuluak

Abraham pastorala, Urdiñarbe, 1909

Argazkiak, karta postalak, marrazkiak eta Georges Hérellen oharrak

Georges Hérellen oharrak

Hélène de Constantinople pastorala (Maule - Urdiñarbeko neskak), 1909. Georges Hérellen oharrak